Σημειώσεις Ενότητας 4

[←5]: Bryer and Winfield, ΑΠ, 30 (1970), 253-55. Προσωπική εμπειρία για την ακτή του Πόντου και της Παφλαγονίας.

[←6]: Magie, Roman Rule, I, 185-86, 337. Schultze, Kleinasien, 157-65. John Boardman, The Greeks Overseas (Λονδίνο, 1964), 266-67. Τα νομίσματα της κλασικής Αμισού συναντώνται πιο άφθονα από οποιαδήποτε άλλα στον Πόντο.

[←9]: Anderson, Cumont, and Grègoire, SP, III, 26-27 (επιγραφή από Τσαρσάμπα). Όμως, ο Sharf και ο Starr δεν καταγράφουν Εβραίους στην Αμισό στη συνέχεια.

[←10]: Macler (1909), 105. Το μέσο ποσοστό των Αρμενίων του 19ου αιώνα στη Σαμψούντα ήταν 10,8%. Bλέπε Bryer and Winfield, ΑΠ, 30 (1970), 252.

[←11]: Parthey, Notitiae, 64 αριθ. 236, 108 αριθ. 173, 179 αριθ. 288, 187 αριθ. 196, 207 αριθ. 292, 249 αριθ. 151. Le Quien, OC, Ι, 533-36. Laurent, CS, V (I), 305-7 αριθ. 420-22. DHGE, II (1914), στήλες 1289-90. Ιεροκλής, Συνέκδημος, επιμ. Honigmann, σελ. 37, αριθ. 702 (1).

[←12]: Charles van de Vorst, “Saint Phokas”, AnalBoll, 30 (1911), 252-95. ActaSS Maii, IV, 149-65 (18 Μαΐου). PG, 115, στήλες 997-1005. Anderson, Cumont, and Grègoire, SP, III, 4.

[←14]: Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, De Thematibus, επιμ. Pertusi, 21. Συνεχιστές Θεοφάνη, εκδ. Βόννης, 179. A.A. Vasiliev, Byzance et les Arabes, I (H. Grègoire and M. Canard, La dynastie d’Amorium [820-867] [Βρυξέλλες, 1959], 250-51).

[←15]: Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, DAI, I, 286. Anderson, Cumont, and Grègoire, SP, III, 4.

[←16]: Stamatios B. Psaltes, Grammatik der byzantinischen Chroniken (Γκέτινγκεν, 1913), 81. Tomaschek, Kleinasien, 79.

[←17]: Νικήτας Ακομινάτος (Χωνιάτης), εκδ. Βόννης, 689, 699. Cahen, P-OT, 117. Brand, Byzantium confronts the West, 138-39.

[←18]: Jerphanion, OCP, 1 (1935), 257 κ.ε. Orgels, Byzantion, 10 (1935), 67 κ.ε.

[←21]: Schiltberger (1402), 12. Στη Σαμσούν ο Schiltberger τοποθέτησε την ιστορία του για τη μάχη μεταξύ των θαλάσσιων φιδιών και των χερσαίων οχιών, την οποία κέρδισαν οι οχιές. Λέγεται ότι ο σουλτάνος το έλαβε ως ενθαρρυντικό οιωνό, αλλά η ιστορία θα μπορούσε να είναι αλληγορία της κατάστασης εκεί: τα θαλάσσια φίδια που αντιπροσωπεύουν τους Γενουάτες και οι οχιές της στεριάς τους Τούρκους.

[←23]: Schiltberger (1402), 12. Μ&Μ, Α&D, II, 547. Wachter, Verfall, 20. Evliya (1644), II, 39. Mordtmann, s.v. “Samsun”, EI¹. Darkot, s.v. “Samsun,” IA. Vryonis, Decline, 139.

[←25]: Mordtmann, s.v. “Samsun,” EI¹. Aşıkpaşazade, μετάφρ. Kreutel, 127 κ.ε. Wittek, Byzantion, 10 (1935), 41. Vadala, Samsoun, 13-18. Le Strange, JRAS, 12 (1902), 260.

[←26]: Finlay, History, IV, 323, ο οποίος περιγράφει την κατάσταση κάπως ευφάνταστα.

[←27]: Iorga, N&E, I, 359. Golubovich, BBB, II, 265. Bratianu, Genois, 156-59. Heyd, Commerce, II, 92-107. Pegolotti, επιμ. Evans, 28, 63, 65, 91, 229 (Σίβας). Cahen, Melanges Halphen, 92. Bryer, ΑΠ, 26 (1964), 296, 301. Cahen, P-OT, 166. Kretschmer, Portolane, 649. Bratianu, Actes, 80, 215-16, 226. Balard, Sambuceto, ΑΠ, 107, 171, 174, 213, 236, 480, 676, 740, 769, 903.

[←29]: Sanjian, Colophons, 150. Thiriet, Regestes, ΑΠ, 1811, 2021. Mordtmann, s.v. “Samsun”, El¹., N. Beldiceanu, “En marge d’un livre sur la Mer Noire”, REI, 39 (1971), 392 και σημείωση 7.

[←32]: Εκτός από τις εκθέσεις περιηγητών που αναφέρονται αλλού σε αυτήν την ενότητα, έχουμε συμβουλευτεί τα ακόλουθα: Ritter, Erdkunde, XVΙΙI, 796-806. Beauchamop (1796), 144. Kinneir (1813), 308. Rottiers (1829), 247. Aucher-Eloy (1834), I, 759. Stuart (1835), 346. Bore (1836), Ι, 292-95. Moltke (1838), 207, 212. Zacharia (1838), 310. Suter (1838), 434. Teule (1842), Ι, 437-38. Badger (1842), 14-16. Wagner (1844), 247. Hell (1846), II, 355-62 και σχέδιο στο IV, 392-93, εικ. xx. Finlay (MS, 1850), φύλλο 52^R. Van Lennep (1864), I, 40-51. Cunnynghame (1871), 346-47. Tozer (1879), 5-10. Lynch (1890), I, 6. Warkworth (1898), 54-55. Παπαμιχαλόπουλος (1902), 311-29. Hawley (1910), 303-5. Childs (1910), 10-17. Το χειρόγραφο στο PRO/FO 526/14, με τον ενθαρρυντικό τίτλο History of Trebizond, Samsun, etc., είναι στην πραγματικότητα μια αναφορά για το εμπόριο της Σαμψούντας από περίπου το 1866 έως το 1904, από τον εκεί Γάλλο πρόξενο H. Cartanze.

[←34]: Cumonts, SP, II, 111-17. Grègoire, BCH (1909), 4-6. Schultze, Kleinasien, 157-65.

[←37]: Hamilton (1836), 289. Ο Evliya (1644), II, 39, υποδεικνύει πολύ μεγαλύτερο κάστρο.

[←43]: J. Bollig and P. de Lagarde, Johannes Euchaitarum Metropolitae quae in codice Vaticano Graeeo 676 supersunt, Gesell. der Wiss. Göttingen, Abh. XXXII (χωρίς χρονολογία), 210.

[←44]: Λάμπρος, ΝΕ, 3 (1906), 135. Ο τόπος βρισκόταν στα όρια Παφλαγονίας και Πόντου.